اسامی روزهای هرماه در تقویم ایران باستان همراه با معانی آن
1 .نخستين روز هر ماه روز هرمزد يا اهورامزدا است كه نام ستارۀ مشتري هم هست و اهورا مزدا خداي بزرگ ايرانيان باستان و زرتشتيان است كه خالق زمين و آفريننده امشاسپندان مي‌باشد و در عين قدرت و دانش منبع خير و راستي است.
گه کند اورمزدت از سر زهد زین جهان سیر و زان جهان ناهار
«سنایی
2. بهمن یا «وهمن» روز يكي از امشاسپندان در جهان معنوي و نمايندۀ منش نيك اهورا مزدا است و در جهان مادّي نگهباني چهارپايان سودمند بدو سپرده شده است و ماه يازدهم هر سال شمسي است.
رسم بهمن گیر و در سر تازه کن بهمنجنه ای درخت ملک بارت عزّ و بیداری سنه
« منوچهری »
3. ارديبهشت روز يكي از امشاسپندان در جهان مينوي، نمايندۀ پاكي و تقدّس و در جهان خاكي نگهباني آتش بدو محوّل شده است که ماه دوم شمسي و روز سوم از هر ماه خورشیدی است.
ارديبهشت روز است ای ماه دلستان امروز چون بهشت برین است بوستان
« منوچهری »
همه سـالـه اردیبهشـت هــژیـــر نگهبــان تو پــرهُـش و رای و ویــر
« فردوسی »
۴. شهريور روز يكي از ايزدان در جهان مينوي، نماينده فرّ و اقتدار اهورا مزدا و در جهان مادّي پاسبان فلزّات و ماه ششم از سال شمسي است.
به شهریور بهمن از بامداد جهـانــدار داراب را مــام زاد
« فردوسی »
5. سپندارمذ «بردباري و فروتني» يكي از امشاسپندان واسطه بين خالق و مخلوق است «خرد مقدّس ، اهورا مزدا ، سروش» ماه دوازدهم از سال شمسي است كه امروزه اسفندماه ناميده مي‌شود نگهباني زمين بدو سپرده شده است و ضمناً روز زنان و جشن است.
چو این پند زرتشت را بازگفت همانگه سفندارمذ پیش رفت
بدو گفت کای مرد پاکیزه تن سخن ها بباید شنیدن زمن
چنین است فرمان داد آفرین که پاکیزه دارند روی زمین
« بهرام پژدو »
6. خرداد روز يكي از امشاسپندان و مظهر كمال اهورامزدا در اين جهان و در جهان مينوي است و نگهباني آب با اوست و سوّمين ماه از سال شمسي است.
خرداد روز داد نباشد که بامداد از لهو و خرّمی نستانی زباده داد
« مسعود سعد سلمان »
7. امرداد يا مرداد يكي از امشاسپندان و مظهر جاودانگي اهورا مزدا است و درجهان مينوي بخشايش ايزدي و بخشاينده جزاي كارهاي نيكوكاران است که هفتمین روز هر ماه خورشیدی و پنجمين ماه از سال شمسي است.
زخرداد باش از بر و بوم شاد تن چارپایان زمرداد باد
« فردوسی »
8. ديبازر در اوستا صفت اهورا مزدا است.
9. آذر روز ايزد نگهبان آتش نزد ايرانيان باستان است که نهمین روز هر ماه خورشیدی و نهمین ماه از سال شمسي است.
ای خردمند سرو تابان ماه روز آذر می چو آذر خواه
« مسعود سعد سلمان »
10. آبان روز نام ايزد نگهبان آب در آئين زرتشتي است و ماه هشتم از سال شمسي است.
آب انگور بیارید که آبان ماه است وقت منظر شد و وقت نظر خرگاه است
« منوچهری »
11. خور روز يا خورشيد روز يكي از ايزدان است. که نام روز یازدهم از هر ماه در ایران باستان است و نگهبان خورشید و روز خور است.
تو پاسبان سلیل پری وشت می باش بسان خور که نگهبان قرص خور باشد
« خسروانی »
12. ماه روز يكي از ايزدان است. نام روز دوازدهم هر ماه می باشد
13. تير یا «تَشتَر» روز نام فرشتۀ باران و موكّل باران به عقيدۀ پارسيان که ماه چهارم از سال شمسي و نام روز سیزدهم است.
14. گوش روز در آئين زرتشتي ايزد نگهبان چهارپايان است. «روز چهاردهم از هر ماه خورشیدی»
به روز گوش و اسفندارمذ ماه به گاه یزدجرد آخر شهنشاه
« زرتشت نامه »
15. ديبا مهر روز آفريدگار، آفريننده، در اوستا غالباًٌ صفت اهورا مزدا است. «روز پانزدهم از هر ماه خورشیدی»
16. مهر «میثر یا میتر» ايزد محافظ عهد و پيمان است و از اين رو فرشته فروغ و روشنائي است. «ماه هفتم از سال شمسي و روز شانزدهم هر ماه خورشیدی»
همان اورمزد و همــان روز مهــر بشوید به آب خرد جان و مهر
« فردوسی »
روز مهر و ماه مهر جشن فرّخ مهرگان مهر بفزای ای نگار ماه چهر مهربان
« مسعود سعد سلمان »
17. سروش روز يكي از ايزدان است كه در روز رستاخيز به امر حساب و ميزان گماشته شده وي بندگان را راه فرمانبرداري مي‌آموزد.
همیشه سروشت به روز سروش نگهبان و افزونتر رای و هـــــوش
« فردوسی »
*در فرهنگ ایران باستان کسی که می میرد تا سه شب و روز روانش نزد سروش است از این رو بازماندگان مرده برای آرامش روان او در آن سه روز سروش را ستایش می کنند. سروش پیام آور اهورا مزدا به انسان است.
در ادب فارسی سروش آوای هاتف غیبی است.
تا نگردی آشنا زین پرده رمزی نشنوی گوش نامحرم نباشد جای پیغام سروش
« حافظ »
18. روشن يا رشن روز ، در اوستا رَز یشت آمده است به معنی راست و درست. ایزد داد در ایران باستان و از داوران روز پاداش که با مهر و سروش روان ها را داوری می کنند. «روز هیجده ام از ماههای ایرانی»
چو جور سپهر آورد روز رشن تو را زندگی باد پدرام و خوش
«فردوسی»
19. فروردين « فروشی – فروهر – دارای توانمندی بر دیگری است » روز، يكي از ايزدان است و ماه اوّل هر سال خورشیدی است.
جوان باد بخت تو در فرودین چو در فرودین ماه روی زمین
« فردوسی »
20. بهرام یا وهرام «پیروزی» ایزد نگهبان مسافران است و نام روز بیستم از هر ماه خورشیدی است. (نام فارسی ستاره مرّیخ.)
زبهرام گردون به بهرام روز دلــی را بساز و عدو را بسوز
« فردوسی »
21. رام «رامن» به معنا و مفهوم آشتی و آسایش و آرامش است. روز بيست و يكم از هر ماه خورشیدی است.
تو را روز رام از جهان رام باد همان بــــــاد را با تو آرام باد
«فردوسی»
22. باد «واد» نام روز بيست ودوم از هر ماه خورشیدی است.
فلک داد پر آب اورا به باد به هنگام آبان مه و روز باد
« بهرام پژدو »
23. ديب دين روز آفريدگار، آفريننده، در اوستا غالباً صفت اهورا مزدا است. نام روز بيست وسوم از هر ماه خورشیدی است.
24. دين «کیش و قانون» روز يكي از ايزدان در آئين زردشتي، روز بيست و چهارم هر ماه شمسي است.
چو لشکر کشد در جهان دین و اَرد حسود تو را درد غم باد وَرد
« فردوسی »
25. آرد روز ، به معنای راستي و درستي است و يكي از ايزدان در جهان مينوي می باشد که پاداش كارهاي نيك و سزاي كردارهاي بد به ياري او خواهد بود و در جهان مادي ، مال وجلال و خوشي دينداران به ياري او تحصيل خواهد شد.
26. اَشتاد ، روز راستي و درستي، نام ايزدي مونت است در دين زردشتي وي راهنماي مينويان و جهانيان است، روز بيست و ششم هر ماه خورشیدی است.
روانت باد ویژه جان و دل شاد نگهدارت سروش و رشن و اشتاد
«بهرام پژدو»
27. آسمان روز بيست و هفتم هر ماه خورشیدی است.
آسمان روز ای چو ماه آسمان بـاده نوش و دار دل را شــــادمان
«مسعود سعد سلمان»
28. زامياد «زام ، زمین» ، در آئين زردشتي ، ايزد نگهبان زمين و روز بيست و هشتم هر ماه خورشیدی است.
29. اِرد «راستی و درستی» روز بيست و نهم هر ماه خورشیدی است.
سرآمد کنون قصّه یزدگرد به ماه سفندارمذ روز اِرد
30. انيران روز روشنائي بي پايان، نام ايزدي است در دين زردشتي، مظهر جلال اهورا مزدا روز سـي ام هر ماه
+ نوشته شده در پنجشنبه یکم مهر 1389ساعت 16:32 توسط فرزند كوروش | نظر بدهید
سخنان دکتر ولی شریعتی!!!!!!!!!!!!